از سال ۱۳۸۷ به تدریج مشمولین ارزش افزوده مشخص شدند؛ اولین گروه از فراخوان اشخاص حقیقی و حقوقی که درآمدشان سالیانه ۳ میلیارد یا بیشتر بود ، بودند.
فراخوان دوم کارخانه‌ها و واحدهای تولیدی بهره‌برداران معدن، حسابداران ، موسسات حسابداری، حسابرسی و مدیریت و … را مشخص کردند.
بعضی از کالاها و خدمات از پرداخت مالیات بر ارزش افزوده معاف هستند، ولی الزامی است که اظهارنامه مالیات بر ارزش افزوده در وقت تعیین شده به سازمان امور مالیاتی ارسال کنید.
مالیات ارزش افزوده به عنوان رایج‌ترین مالیات در دنیای امروز شناخته می‌شود و به منظور تامین عدالت اجتماعی بیشتر نسبت به سایر مالیات‌ها و بدون تخریب حافظه سرمایه‌گذاری و تولید، به عنوان یک منبع جدید برای افزایش درآمدهای دولت به کار گرفته شده است.
مالیات بر ارزش افزوده، مالیاتی است که به ارزش افزوده‌ای که در هر مرحله از تولید، توزیع و مصرف کالا یا خدمات ایجاد می‌شود، تعلق می‌گیرد و توسط فروشنده از خریدار دریافت به اداره مالیات پرداخت می‌شود، به همین دلیل، این مالیات جز مالیات‌های غیر مستقیم به شمار می‌آید.
ارزش افزوده چگونه محاسبه می‌شود؟
مالیات بر ارزش افزوده به دو روش رایج در دنیا محاسبه می‌شود، روش تفریقی مستقیم و روش تفریقی غیر مستقیم.
در روش تفریقی مستقیم ابتدا باید تفاوت بین خرید و فروش را محاسبه کرد ، سپس آن عدد را در نرخ ۱۰ درصد مالیات بر ارزش افزوده ضرب کنید در این روش هر مرحله از زنجیره خرید و فروش مسئول پرداخت مالیات مربوط به ارزش افزوده ای است که ایجاد شده است.
در ایران مالیات بر ارزش افزوده ۱۰ درصد به روش تفریقی یر مستقیم محاسبه می‌شود این روش به نام‌های روش صورتحسابی یا روش اعتباری شناخته می‌شود.
در این روش، هر شرکت یا بنگاه اقتصادی هنگام خرید کالا، علاوه بر پرداخت هزینه ماده اولیه، باید مالیات بر ارزش افزوده آن را نیز به فروشنده بپردازد.
در زمان فروش کالا علاوه بر دریافت قیمت کالا، مالیات بر ارزش افزوده نیز از خریدار اخذ می‌شود، در نهایت ما به تفاوت مالیات پرداخت شده و دریافتی به عنوان مالیات بر ارزش افزوده به سازمان مالیاتی کشور تسلیم می‌گردد.
به طور کلی با کاهش قیمت هزینه‌های تولید یک کالا یا خدمات از قیمت فروش آن محاسبه می‌شود به بیانی مالیات بر ارزش افزوده به اختلاف میان ارزش نهایی کالا یا خدمات و هزینه‌های وابسته به تولید آن می‌پردازد.
این مبلغ اختلاف شامل مالیات بر ارزش افزوده می‌باشد، مثلاً اگر کالایی به مبلغ ۵۰۰۰ فروخته شود ۳۰۰۰ هزینه تولیدش باشد ۲۰۰۰ مبلغ ارزش افزوده است.
مالیات بر ارزش افزوده چیست؟
گونه‌ای مالیات غیر مستقیم می‌باشد که مصرف کننده یعنی خریدار هنگام خرید موظف است که ارزش افزوده را به فروشنده بپردازد و فروشنده وظیفه دارد میزان مالیات دریافتی را به خزانه دولت پرداخت کند؛ همچنین خود فروشنده هم هنگام خرید مالیات را پرداخت کرده است ارزش افزوده طبق تفاوت ارزش افزوده هر کالا یا خدمات در فرایندهای مختلف توزیع و تولید مشخص می‌شود.
دولت‌ها برای این مالیات مصارف خاص را تعیین کرده‌اند، یکی از مهمترین درآمدهای خزانه دولت همین مالیات می‌باشد که به حساب خزانه دولت مرکزی واریز می‌شود و بر اساس قانون و جمعیت هر استان بین استان‌ها تقسیم می‌شود ، مالیات بر ارزش افزوده گونه‌ای مالیات است که بر پایه و مقدار مصارف اخذ می‌شود. یعنی مبلغی است که شهروندان یک کشور به شکل غیر داوطلبانه به دولت می‌پردازند و پرداخت مالیات کاملاً اجباری است، در صورت پرداخت نکردن یا عدم ارسال فاکتور با جریمه‌های سنگینی مواجه می‌شوید.
بیشتر از ۱۶۰ کشور در دنیا قانون سیستم مالیات بر ارزش افزوده را اجرا می‌کنند، میزان ارزش افزوده از نقطه شروع تا فروش ارزش افزوده وضع می‌شود و میزان دقیق ارزش افزوده با توجه به هزینه ی محصول مشخص می‌شود.
گواهی ارزش افزوده چیست؟
گواهی یک برگه می‌باشد که به واسطه سازمان امور مالیاتی صادر شده است مشخص می‌کند که کاربر حقیقی یا حقوقی در زمینه مالیات بر ارزش افزوده فعال است. و حق دارد که مالیات بر ارزش افزوده را از خریداران و دریافت کنندگان کالا و خدمات خود دریافت نماید.
در شکلی که فروشنده گواهی ارزش افزوده نداشته باشد می‌تواند هیچ مبلغی را به عنوان مالیات بر ارزش افزوده درخواست کند دقت کنید گواهینامه ارزش افزوده نشان دهنده تعلق حق درخواست مالیات بر ارزش افزوده به فروشنده است.
لازم به ذکر است در جریان باشید اعتبار گواهینامه ارزش افزوده به نوع فعالیت و زمینه مالیاتی بستگی دارد که معمولاً ماهه یا یک ساله صادر می‌شود پس از اینکه تاریخ گواهینامه تمام شد.
تمدید آن الزامی است برای تمدید گواهینامه وارد سایت سازمان امور مالیاتی شوید و وضعیت اعتبار را بررسی یا تمدید کنید.
مدارک لازم برای ثبت نام و دریافت گواهی ارزش افزوده:
- فرم درخواست صدور گواهینامه ارزش افزوده
- کد اقتصادی
- آدرس و شماره تلفن
- کپی کارت ملی و شناسنامه
- کپی جواز تاسیس
- کپی قرارداد اجاره خانه یا سند خانه
- کپی شناسنامه تجاری یا صنفی
- کپی صورتحساب بانکی
- کپی قبض‌های الکترونیک صادر شده در سامانه مالیات بر ارزش افزوده
- کپی سند وسایل نقلیه
- کپی فاکتور خرید دستگاه‌های فروشگاهی صنعتی
- کپی فاکتور مواد اولیه و مصرفی
- کپی فروش کالا و خدمات
برای ثبت نام به سایت سازمان امور مالیاتی مراجعه کنید با ورود به قسمت ثبت گواهینامه، قسمت ارزش افزوده بروید باید فرم را کامل کنید و مدارک آپلود کنید بعد از اتمام مراحل ثبت نام به شکل الکترونیک صادر خواهد شد.
چه مشاغلی از پرداخت مالیات بر ارزش افزوده معاف هستند؟
افرادی که کالا یا خدمات معاف از مالیات بر ارزش افزوده ارائه می‌دهند، شامل ثبت نام در سامانه مبددیان نمی‌باشد شاغلی مثل کشاورزی دامداری صنایع دستی شرکت‌های سهامی عام و خاص و غیره و همچنین مشاغلی که مقدار فروش آنها کمتر از حد تعیین شده است.
بیشتر بخوایند : نرم افزار سامانه مودیان
دقت کنید بهتر از همیشه آخرین قوانین و مقررات را بررسی کنید زیرا ممکن است تغییر کند حتی اگر کسب و کار در بخشی از فعالیت‌های دیگر مشمول مالیات بر ارزش افزوده باشد ضروری است در سیستم مالیاتی ثبت نام کند معمولاً فروشندگانی کالاهایی که در سبد غذایی خانوار قرار دارند، از این مالیات معاف هستند و اکثر ارائه دهندگان خدمات مرتبط با بهداشت و درمان از مالیات بر ارزش افزوده معاف هستند.
لیست مشاغل معاف از مالیات:
- محصولات کشاورزی و مواد وابسته به آن
- دامپروری و موارد وابسته به آن
- کالاهای پرمصرف در سبد غذایی
- کالاهای مت بوعاتی و مواد وابسته به آن
- کالاهای سرمایه‌ای
- کالاهای نظامی و امنیتی و موارد وابسته به آن
- کالاهای درمانی
- صنایع دستی
- کالاهای وارد همراه مسافر
- کالاهای وارداتی
- دارایی‌های مصرفی در راستای اصل ۴۴ قانون اساسی
مالیات ارزش افزوده از مصرف کننده نهایی دریافت می‌شود به همین دلیل دولت به نفع اشخاص مشمول، قوانین معاف از ارزش افزوده را برای بعضی خدمات، کالاها و مشاغل اعمال می‌کند.
انواع اظهارنامه مالیات بر ارزش افزوده:
اظهارنامه مالیاتی انواع مختلفی دارد بر اساس قانون نوع اظهارنامه مشخص و تایید می‌شود.
اظهارنامه مالیاتی طبق موضوع، تقسیم بندی می‌شود. برای آگاهی بیشتر باید به قوانین مالیاتی مسلط شوید.
به بیانی مالیات یک امر مهم است مهارت در تهیه و تنظیم اظهارنامه‌های مالیاتی نیاز به تجربه و دانش مالیاتی دارد.
انواع اظهارنامه مالیاتی:
- اظهارنامه مالیات عملکرد اشخاص حقیقی (ماده 100 ق.م.م)
- اظهارنامه مالیات عملکرد اشخاص حقوقی(ماده 110 ق.م.م)
- اظهارنامه مالیات بر ارزش افزوده (ماده 21 قانون ارزش افزوده مصوب 1387)
- اظهارنامه اجاره املاک (ماده 80 ق.م.م)
- اظهارنامه مالیات بر ارث (ماده 26 ق.م.م)
- اظهارنامه حق واگذاری محل (ماده 80 ق.م.م)
- اظهارنامه اشخاص حقوقی در حال انحلال (ماده 114 ق.م.م)
- اظهارنامه اشخاص حقوقی منحل شده (ماده 116 ق.م.م)
- اظهارنامه درآمد اتفاقی (ماده 126 ق.م.م)
سامانه مالیات ارزش افزوده چیست؟
برای مراجعه به سامانه مالیات ارزش افزوده به سایت سازمان امور مالیاتی مراجعه کنید و به ثبت اظهارنامه مالیاتی بر ارزش افزوده اقدام نمایید.
بر اساس قانون، مالیات بر ارزش افزوده اظهارنامه باید سالی ۴ بار به صورت فصلی یعنی هر سه ماه یک بار ارسال شود مودیان ضروری است، که ۱۵ روز پس از پایان هر فصل یعنی تابستان تمام شد تا ۱۵ مهر فرصت دارند تا وارد سایت سازمان امور مالیاتی شوند و مالیات خود را بپردازند.
اگر مودی در وقت تعیین شده مالیات را پرداخت نکند شامل جریمه دیرکرد خواهد شد اصلاً نگران نباشید پرداخت مالیات در این سیستم بسیار آسان است غیر حضوری می‌باشد.
یکی از مهمترین دلیل راه‌اندازی سامانه مودیان، انجام کارها به صورت آنلاین است خدماتی مانند: دریافت گواهی ارزش افزوده، استعلام و بررسی، پرداخت مالیات، ثبت فاکتور و … به صورت آنلاین امکان‌پذیر می‌باشد. یکی از مهمترین ویژگی های سامانه مودیان، خدمات مختلف مالیاتی به شکل غیر حضوری می‌باشد که باعث شده بسیاری از امور مرتبط به مودیان مالیاتی با سرعت بالا و سهولت بیشتری انجام شود.
مزایای استفاده از سامانه مالیات بر ارزش افزوده:
- غیر حضوری بودن
- صرفه جویی در وقت و هزینه
- دسترسی آسوده و آسان
- کاهش خطاهای انسانی
- شفافیت و سرعت بیشتر
- پرداخت مالیات
- پیگیری پرونده
- ارسال اظهارنامه
- ثبت نام سریع